top of page

Deseni Yaratıcı Kılmak
 

Serap Eyrenci'nin Desenleri Üzerine

​

Desen, resmin temeli olduÄŸu kadar düÅŸünsel ve biçimsel anlatımında önemli ayraç noktalarından birisi. İnsanoÄŸlu bilinçli bir sanatçılaÅŸma evresi yaÅŸamadan çok önce de, maÄŸara duvarlarına 'desen' çizerek, yaÅŸadığı dünyaya tanıklığını gösteriyor ve kendisinin bu dünyanın özgün bir varlığı olduÄŸunu anlatıyordu.
 

Desen olgusu, görsel dünyanın dönüÅŸtürülmüÅŸ gerçekliÄŸi üzerine kurulu olduÄŸu kadar, aynı zamanda bilinç ve bilinçaltı süreçlerinin görsel ifadesi olarak da karşımıza çıkar. Çizmektir onun en baÅŸlangıcı; İfade, düÅŸünce, tasarı ve kavram; bir noktadan baÅŸlayan çizme ediminin somut bir varlığa dönüÅŸtüÄŸü andaki adı olarak 'desen' ortaya çıkar; bir görsel varlık gerçekliÄŸine kavuÅŸur.
Hemen hemen bütün ressamların kendine özgü desen anlayışları vardır ve bu desen anlayışları bir diÄŸerinden farklıdır.

Picasso Cezanne'den farklıdır. Van Gogh Dali'den... Keza, İbrahim Çallı'nın desen anlayışıyla Osman Hamdi'nin desen anlayışı ne kadar farklıdır. Yine elbet Süleyman Saim Tekcan'ın desen algılaması, Devrim Erbil'den, İsmail Avcı'nın ve Ramiz Aydın'ın desen sorunsalı Serap Eyrenci'den ve tabi Serap Eyrenci'nin Adnan Çoker'den ve tüm diÄŸerlerinden farklıdır. Desende renk ve biçimde olduÄŸu gibi bu farklılıklar sanatçı kiÅŸiliÄŸin olmazsa olmaz kuralı, açılımı ve doÄŸallığıdır da aynı zamanda. farklı olmayan desen ve görsel anlatım sanatçılaÅŸma sürecini de krize sokacaktır. Nitekim bu krizi yaÅŸayan sanatçılar vardır bugün...

Kelimeler bir yazınsal anlatıda ne kadar önemliyse ve nasıl bir kiÅŸi kelimeleri düzgün kullanma becerisiyle 'yazar' olmayı hak ediyorsa; yine aynı ÅŸekilde deseni var etme becerisi, çizgiye kazandırdığı özgün anlam ve katman boyutunda da ressam, hakiki ressam olmayı, bir sanatçı olarak anılmayı hak edecektir.

Bu yönüyle Serap Eyrenci sanatçı katına yükselmiÅŸ resim çizenlerden biri olarak karşımıza çıkar. Biliyoruz ki her ressam sanatçı deÄŸildir. Resmetme, ifade etme bir boyuta kadar herkes tarafından gerçekleÅŸtirilir; ama yetkin, özgün, kalıcı ve uslüp sahibi olmak ancak sanatçı özelliÄŸi olan ressamlar için söz konusu olacaktır.


Serap Eyrenci'nin desenleri, tüm resimlerine temel teÅŸkil eden bu yapısı ve figür kuÅŸağının özgün tanımcısı kimliÄŸi ve desene getirdiÄŸi özgün solukla, sanatçı tanımlamasının merkezine yerleÅŸen ressamlardan biri olmayı çoktan hak ettiÄŸini gösterir. Bu desenler zorlamasız bir ifadenin, kendini dönüÅŸtüren bir gerçekliÄŸin; çokluk çizgisel uslüp içinde birliÄŸi ve yetkin yalın anlamı ifade etmeyi amaç edinen kalıplarıyla, izleyenlerde en baÅŸta bir saygı uyandırır. Desene olduÄŸu kadar bu saygı, deseni var eden sanatçıya, onun bütün resimsel dünyasına ve desenle kurduÄŸu özel ve kiÅŸilikli görsel anlam dünyasınadır da aynı zamanda...


Onun desenleri kendi özel dünyasını kurmuÅŸ, o dünyanın penceresinden hayatı algılayan, kendi kiÅŸisel yaÅŸantısı ve tarzıyla özgün var oluÅŸsal serüvenini sürdüren sanatçının dışavurumu olarak karşımıza çıkar. Bir hareket ritmine oturur. KuÅŸatıcıdır ve samimidir.

Dolambaçlı yollara sapmaz ve insanlarda karmaÅŸa beklentisi yaratmaz. Sanatçının kiÅŸisellik yoÄŸun çizgisel üslubunun, doÄŸayla harmanlanan formu; giderek oradan figüre dönüÅŸen ve doÄŸa - insan birlikteliÄŸini kiÅŸiselliÄŸn izinde yorumlayan yaklaşımlarıyla her biri yetkin yalın tanımın içine oturur. Kısacası onun desenleri ben olma sürecini çoktan geride bırakmış bir usta sanatçının bütün özgün ifadelerini taşır. Bu boyutuyla da Türk figür resmi içinde özgün bir yer iÅŸgal eder. Desende olgunlaÅŸmamış birçok ressamın ötesinde güçlü bir karakter yapısıyla durur.
 

 Ümit Gezgin
Bahariye Sanat Gazetesi

© 2024-2025, Serap MurathanoÄŸlu Eyrenci. All rights reserved.

bottom of page